SPROCKET (เฟืองโซ่)
เฟืองโซ่
เฟืองเป็นล้อจักรกลธรรมดาที่มีฟันหรือรอยบากเล็กๆซึ่งได้รับการออกแบบมาให้หมุนและเกี่ยวเข้ากับตัวต่อของโซ่หรือสายพานเพื่อให้เข้ากันได้ทั้งสอง ต้องมีความหนาและระยะพิทช์เท่ากันเฟืองใช้สำหรับการใช้งานที่หลากหลายเครื่องมือและเครื่องจักรอื่นๆมักทำจากเหล็กซึ่งมีความทนทานจึงทำให้มีอายุการใช้งานยาวนานมีขนาดให้เลือกใช้หลากหลายขนาดด้วยคุณภาพและประสิทธิภาพในการใช้งานที่ได้มาตราฐานทั้งมาตราฐานอเมริกาและมาตราฐานอังกฤษ
เฟืองโซ่ หรือที่มีชื่อเรียกภาษาอังกฤษว่า sprocket คือ ส่วนประกอบสำคัญชิ้นหนึ่งในระบบส่งกำลังแบบใช้โซ่ เฟืองโซ่มีลักษณะทรงกลม และตรงบริเวณขอบวงกลมจะเป็นฟันเฟืองเพื่อให้โซ่สามารถยืดจับได้ ซึ่งในระบบส่งกำลังแบบใช้โซ่ประกอบไปด้วย เฟืองขับ เฟืองตาม และโซ่ มีหลักการทำงานคล้ายระบบส่งกำลังแบบสายพานที่จะมีพูลเลย์ขับ และพูลเลย์ตาม โดยเฟืองโซ่ตัวขับจะถูกนำไปติดตั้งกับแหล่งจ่ายพลังงาน อย่างมอเตอร์ และแกนเพลา มักจะมีขนาดที่เล็ก ส่วนเฟืองโซ่ตัวตามจะถูกติดตั้งในอีกจุดหนึ่งที่เราต้องการส่งแรง ซึ่งเฟืองตัวตามมักจะมีขนาดที่ใหญ่กว่าเสมอ
ความแตกต่างของระบบส่งกำลังแบบเฟืองโซ่ กับ สายพาน
พูลเลย์ และเฟืองโซ่ในระบบส่งกำลังมีหน้าที่ส่งกำลังในตำแหน่งที่ไม่สามารถใช้เฟืองเกียร์ได้ หรือตำแหน่งของเครื่องจักรที่ไม่จำเป็นต้องถึงขั้นใช้เกียร์ ซึ่งความแตกต่างของพูลเลย์ และเฟืองโซ่ คือพูลเลย์มีหน้าตาเป็นวงล้อที่มีร่องสำหรับสวมสายพาน ส่วนเฟืองโซ่มีหน้าตาเป็นวงกลมที่มีฟันเฟืองอยู่บริเวณขอบโดยรอบ มีไว้สำหรับยึดจับกับโซ่
ระบบส่งกำลังเฟืองโซ่ ดีกว่าแบบสายพานอย่างไร
ระบบส่งกำลังแบบที่พูลเลย์กับสายพานมีปัญหาคือ เสียแรงจากการลื่นไหล สายพานยืดจับกับพูลเลย์ได้ไม่ดี ทำให้ส่งกำลังจากเครื่องจักรไปยังพูลเลย์ตัวตามได้มากที่สุดเพียง 95% ของแรงทั้งหมด ในเครื่องจักรอุตสาหกรรมที่ต้องใช้ความแม่นยำ และกำลังขับเต็มที่ ระบบส่งกำลัง เฟืองโซ่ คือ อะไร ที่จะเข้ามาตอบโจทย์ได้ดีกว่าระบบสายพาน เนื่องจากส่งกำลังได้เต็มประสิทธิภาพ เพราะร่องโซ่เข้าไปจับกับบริเวณฟันเฟืองจึงมีความแม่นยำสม่ำเสมอ ไม่มีการสะดุด
ข้อดีข้อเสียของระบบส่งกำลังเฟืองโซ่
ก่อนที่เราจะมาทำความรู้จักกับเฟืองโซ่ระบบส่งกำลังมีกี่ประเภท เรามาดูข้อดีข้อเสียของการเลือกใช้ระบบส่งกำลังแบบฟันเฟือง sprocket คือ ว่ามีข้อดีข้อเสียต่างจากแบบสายพานอย่างไร จะได้เลือกใช้งานกับเครื่องจักรของเราได้ตรงจุดที่สุด
ข้อดีของระบบส่งกำลังเฟืองโซ่
◉ เฟืองโซ่ให้ความเร็วที่สม่ำเสมอแม่นยำ ไม่มีการสะดุดลื่นไหลระหว่างทำงานแบบสายพาน จึงเหมาะกับงานที่ต้องการความละเอียดค่อนข้างสูง
◉ ให้ประสิทธิภาพส่งกำลังสูงกว่าชนิดสายพาน เนื่องจากสายพานจะเกิดการลื่นไหลสะดุด(Slip)ระหว่างทำงานได้ จึงส่งผลให้ระบบสายพานส่งกำลังได้มากที่สุดเพียง 95%
◉ ฟันเฟืองและโซ่สามารถทำงานภายในสภาพแวดล้อมที่หลากหลายได้ดีกว่าแบบสายพาน เช่นมีความชื้นสูง ความร้อนสูง หรือมีสิ่งสกปรกและคราบน้ำมันเยอะ
◉ เฟืองโซ่สามารถทำงานตำแหน่งที่ต้องเจอกับน้ำได้ เนื่องจากมีเฟืองโซ่ประเภททนน้ำให้เลือกใช้อย่างสเตนเลส หรือ พลาสติก จึงไม่ทำให้เฟืองเกิดสนิมและเสื่อมสภาพไว
◉ เฟืองโซ่ และโซ่ สามารถนำไปใช้กับการส่งกำลังระหว่าง เฟืองตัวขับ และเฟืองตัวตามที่มีอยู่ไกลออกไปมาก ได้ดีกว่าแบบ พูลเลย์ และสายพาน เพราะโซ่กับ เฟือง คืออะไร ที่ผลิตมาจากเหล็กทำให้ไม่มีความยืดหยุ่นไม่เกิดการหย่อนยานง่าย และสามารถตัด/เพิ่มข้อโซ่ให้สั้นหรือยาวได้
◉ ในระบบส่งกำลังที่เดินความเร็วรอบต่ำมาก การเลือกใช้เฟืองโซ่จะมีประสิทธิภาพดีกว่าแบบสายพาน ให้การเคลื่อนที่หน่วยมิลลิเมตรได้แม่นยำกว่าสายพาน
◉ โซ่เส้นเดียวสามารถส่งกำลังไปให้กับเฟืองโซ่ตัวตามได้หลายๆ ตัวพร้อมกัน ต่างจากระบบส่งกำลังสายพานที่ไม่สามารถแทรกพูลเลย์ตัวที่ 3 หรือ 4 เข้าไประหว่างกลางได้เนื่องจากจะทำให้เกิดการลื่นไหล (Slip) สูงขึ้นกว่าเดิม
ข้อเสียระบบส่งกำลังเฟืองโซ่
◉ ในระบบส่งกำลัง เฟืองโซ่ มี กี่ชนิด หากเฟืองโซ่เกิดการยืดขยาย และหย่อนยานจากการใช้งานระยะหนึ่ง จะมีผลต่อความเร็วรอบ ทำให้ความเร็วของเครื่องจักรลดลง จึงต้องหมั่นตรวจเช็ก ตั้งโซ่หากเริ่มหย่อนยานเกินมาตรฐาน
◉ เครื่องจักรที่ใช้ระบบส่งกำลังแบบเฟืองโซ่จะเกิดการสั่นสะเทือนและเสียงดังรบกวนระหว่างที่เครื่องจักรเดินอยู่ ซึ่งเป็นข้อเสียที่ต้องทำใจยอมรับ และหลีกเลี่ยงไม่ได้เลยในระบบส่งกำลังชนิดนี้
◉ ต้องหมั่นตรวจสภาพฟันเฟือง หากฟันมีลักษณะแหลมคมแปลว่าถึงเวลาเปลี่ยนได้แล้ว นอกจากนี้ยังต้องเติมสารหล่อลื่นเช่นจาระบีให้กับระบบส่งกำลังชนิดนี้อย่างสม่ำเสมอ ไม่เช่นนั้นจะเกิดการกัดกร่อนอย่างรวดเร็ว และทำให้มีอายุการใช้งานที่สั้น
สั่งซื้อ ONLINE